Een mix - Hoe begin je eraan?

Bediscussieer hier non-FL onderwerpen over produceren.
Gebruikersavatar
manducator
Fruity King
Fruity King
Berichten: 500
Lid geworden op: vr 01 nov 2013 11:22

Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door manducator »

Een song mixen, Hoe begin je eraan?

Iedereen die goed klinkende nummers wil maken, zal zijn song moeten mixen. Maar hoe begin je daar eigenlijk aan?

Het is niet de bedoeling van deze tutorial om je te vertellen welke plugins je precies moet gebruiken, met de exacte settings erbij, want zoiets kan niet; ieder nummer is uniek en heeft dus ook zijn eigen mixing nodig.

Het is wel de bedoeling om je een denkkader mee te geven; Wat wil ik bereiken met mijn mix, waarom is een mix goed of niet?

Op eender welke manier je ook naar muziek luistert (monitors of hoofdtelefoon), muziek speelt zich af in een virtuele driedimensionale ruimte.
Sommige geluiden bevinden zich meer links, rechts, of in het midden, klinken hoger of lager of lijken verder weg in de mix of zijn regelrecht 'in your face'.

Een goede mix zorgt ervoor dat ieder instrument zijn plaats krijgt in deze ruimte en dat de ruimte optimaal benut wordt om een mix 'volwaardig' te laten klinken.

Om te weten hoe de instrumenten verdeeld dienen te worden, moet je natuurlijk weten welke de grenzen van deze virtuele ruimte zijn:

- Hoogte: Lage geluiden (beats, baslijn,...) bevinden zich laag in de mix, hoge geluiden (hihats, belgeluiden,...) zitten uiteraard hoger in de mix. 't Is niet voor niets dat subwoofers op de grond geplaatst worden en dat de tweeters van een speaker vanboven geplaatst worden. De trilling van basgeluiden worden ook waargenomen ter hoogte van het middenrif/buik, terwijl hihats e.d. (schelle geluiden) vaak worden 'gevoeld' ter hoogte van het hoofd. Weer een hoog/laag verdeling dus. Lage geluiden komen nooit van lager dan de vloer, en hoge geluiden komen nooit van hoger dan de tweeters.

- Breedte: geluiden kunnen variëren tussen links en rechts. Geluiden kunnen nooit van meer links dan de linkse speaker komen, en rechtse geluiden komen nooit van verder rechts dan de rechtse speaker. Als je dit wel ervaart, heb je weerkaatsingen binnen de ruimte maar dit komt nooit van de geluidsbron rechtstreeks. Een geluid in het midden is uiteraard een illusie; als je met hoofdtelefoon luistert, zit je hoofd in het midden, dus daar bevindt zich geen geluidsbron. Als 2 speakers een geluid even luid produceren, hebben we de indruk dat dit geluid in het midden zit.

- Diepte: Een luid geluid kan in je gezicht 'geslingerd' worden zodat je ervan verschiet (denk maar aan een schrikeffect in een film), maar het geluid kan nooit van achter je komen bij een stereomix (wel bij sourround systemen natuurlijk, maar voor mij is een stereomix al ingewikkeld genoeg). Een geluid dat zachter, verder weg klinkt, geeft de indruk van ergens tussen de speakers te komen, of net iets erachter.

Nu hebben we dus de grenzen bepaald van onze virtuele ruimte. Alle geluiden die we in een mix horen, bevinden zich in deze ruimte. Een goede (mooi verdeelde) mix zorgt er dus voor ieder instrument zijn eigen plaats heeft in die ruimte en dat instrumenten niet moeten 'vechten' voor hun plaats.

Met dit denkkader in je achterhoofd, kan je naar andere muziek gaan luisteren en mixen gaan analyseren; waar bevindt zich ieder instrument in de virtuele ruimte? Links, rechts, boven, onder, vooraan, achteraan? Is het geluid breed of smal? Verplaatst het geluid zich tijdens de song of blijft het op dezelfe plaats? Je kan deze verdeling gaan naabootsen in je eigen mix. Is het een volle mix (veel instrumenten) of is het eerder een karige mix met minder instrumenten. Bepaalde effecten voegen geluiden toe aan je mix (delay, reverb). Een mix die al veel instrumenten bevat heeft meestal minder baat bij veel extra effecten, terwijl een mix met enkele instrumenten (singer/songwriter met een gitaar bvb.) meer ruimte biedt aan extra effecten.

Hoe kan je je eigen mix gaan indelen?

- Hoogte: Dit doe je met EQ. Een basgeluid zal natuurlijk altijd laag in de mix zitten en hihats zullen altijd hoog in de mix zitten, je zal dit nooit kunnen omdraaien. Maar nu begrijp je dus wat we met een EQ doen; de geluiden scheiden in de hoogte. Als de kick en de baslijn veel lage tonen hebben, liggen ze over elkaar heen en klinkt het geheel 'muddy'; alles vervloeit in elkaar en klinkt als één ongedefinieerde brij. We zullen dus moeten kiezen welk geluid de laagste tonen krijgt en welk geluid de hogere tonen krijgt. In house/techno/trance... Krijgt de kick de laagste tonen en wordt met een highpassfilter de tonen van de baslijn bewerkt zodat deze ruimte maken voor de kick. In drum'n'bass zal het eerder andersom zijn. Zulke beslissingen zijn eigen aan het genre.

- Breedte: Hievoor gebruik je uiteraard panning. Je kan ervoor kiezen een hihat bvb. links te plaatsen en een andere rechts, om meer beweging in je mix te brengen. Beide hihats in het midden klinkt misschien wat saai. Om een geluid breed te maken, kan je het ook verdubbelen en beide sporen pannen; een spoor links, het ander rechts. Of werken met gepande delays. Je kan hierbij uiteraard heel creatief zijn. Kicks en baslijnen zitten meestal in het midden. Die geluiden worden dan door beide speakers (in een stereomix) even luid gespeeld en klinken op die manier het krachtigste.

- Diepte: De volumeslider is hier je belangrijkste instrument; een stil geluid klinkt verder in de mix, een luid geluid klinkt korterbij. Met reverb en korte delays kan je ook het effect creëren dat een geluid verder in de mix zit.

Uiteraard hoeft niet ieder geluid gedurende een volledig nummer in dezelfde positie te blijven; je kan hihats van links naar rechts laten variëren (autopanning), synths van voor naar achter laten bewegen (minder/meer reverb, volumeslider automaten), geluiden breder en smaller maken (chorus aan en uit zetten) enz. Het is de bedoeling dat je creatief bent bij het mixen. Luister hiervoor ook naar professionele songs en probeer te ontleden waar ieder geluid/instrument zich bevindt en of er beweging in zit, gedurende het verloop van het nummer.

Hopelijk kan deze tutorial je op weg zetten op goede mixen te maken en zrgt hij ervoor dat je de mixmethodes van anderen beter kan begrijpen.

Als je nu nog aan het lezen bent, heb je wel veel interesse in mixen ;). Ik hoop dat iemand er iets aan gehad heeft. Ik heb deze tekst zelf geschreven, niet knipt of geplakt. :O

Groetjes,
Dirk
Gebruikersavatar
Blueyed
Fruity God
Fruity God
Berichten: 3413
Lid geworden op: zo 12 okt 2008 13:20
Soundcloud: https://soundcloud.com/dronetracer
Locatie: Groningen en omgeving
Contacteer:

Re: Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door Blueyed »

Dankje voor het delen van jouw tekst. Erg interessant om te lezen.
Gebruikersavatar
MvR
Moderator
Moderator
Berichten: 8036
Lid geworden op: zo 03 feb 2008 18:11
Soundcloud: https://soundcloud.com/markvanrijswijk
Locatie: Waddinxveen

Re: Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door MvR »

erg handig! bedankt voor de bijdrage!

EDIT: ik wilde dit topic een sticky maken, maar blijk dat niet hier te mogen doen..
Ajna
Grandmaster
Grandmaster
Berichten: 4667
Lid geworden op: do 24 mei 2007 23:15

Re: Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door Ajna »

Een handige leidraad! Dank! :)
Gebruikersavatar
manducator
Fruity King
Fruity King
Berichten: 500
Lid geworden op: vr 01 nov 2013 11:22

Re: Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door manducator »

Dank jullie voor de interesse in dit topic.

Mark, kunnen we de tekst in een andere rubriek posten om er een sticky van te maken?
Gebruikersavatar
MvR
Moderator
Moderator
Berichten: 8036
Lid geworden op: zo 03 feb 2008 18:11
Soundcloud: https://soundcloud.com/markvanrijswijk
Locatie: Waddinxveen

Re: Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door MvR »

misschien dat Scopes daar even naar kan kijken!
Gebruikersavatar
Scopes
Moderator & Master of Chillout
Moderator & Master of Chillout
Berichten: 4403
Lid geworden op: di 18 dec 2007 22:06
Soundcloud: https://soundcloud.com/ma_zea

Re: Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door Scopes »

Kijken kan altijd ;)
Gebruikersavatar
Room 23
Fruity Captain
Fruity Captain
Berichten: 475
Lid geworden op: wo 29 feb 2012 17:28
Locatie: Nijmegen
Contacteer:

Re: Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door Room 23 »

Lees dit stukje nu pas. Erg heldere uitleg. Tot m‘n vreugd was 95% mij al bekend. Dankzij je ‘volumeslider bepaalt diepte‘ uitleg is dit laatste mysterie nu ook opgelost voor mij. Alleen reverbs toepassen om geluiden naar voor of achter te halen krijg ik nog steeds niet echt goed door.
http://soundcloud.com/room_23

Behind the curtain of everyday consiousness is hidden another unutterably strange mental universe.
Gebruikersavatar
Room 23
Fruity Captain
Fruity Captain
Berichten: 475
Lid geworden op: wo 29 feb 2012 17:28
Locatie: Nijmegen
Contacteer:

Re: Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door Room 23 »

Sorry voor dubbelpost, maar ik had daarstraks geen tijd meer om dit nog toe te voegen, en het is nogal een uitgebreide post om als edit te doen.

Kan iemand me nog iets van uitleg geven over het toepassen van reverb om geluiden een plek te geven in een mix? Stel ik heb 2 synths. Dat ik deze van laag naar hoog kan scheiden dmv EQ snap ik. Van links naar rechts dmv panning is ook logisch. Van voor naar achter door de volumes aan te passen is me ook helder. Maar hoe kan ik reverb gebruiken?

Stel ik heb één reverb, en ik geef synth 1 daar 25 % van en synth 2 35 %, gaat synth 1 dan 'achter/onder' synth 1 liggen?
Of ik maak 2 reverbs, en ik stuur ze ook beide voor evenveel procent naar de synths. Eén reverb zonder predelay en één reverb met 30 ms predelay.. gaat die tweede dan ook 'achter/onder' de ander liggen?
Dit soort zaken probeer ik nog altijd te vatten. :P
http://soundcloud.com/room_23

Behind the curtain of everyday consiousness is hidden another unutterably strange mental universe.
Gebruikersavatar
Bon Jarno
Fruity King
Fruity King
Berichten: 854
Lid geworden op: zo 07 mar 2010 18:22

Re: Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door Bon Jarno »

Dan heb je gewoon de reverbs van synth 1 en synth 2 op dat kanaal. Niet onder of achter elkaar...de send creëert er een nieuw geluid bij ( effect van de reverb) zowel van 1 als van 2
Gebruikersavatar
manducator
Fruity King
Fruity King
Berichten: 500
Lid geworden op: vr 01 nov 2013 11:22

Re: Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door manducator »

Room 23 schreef:Kan iemand me nog iets van uitleg geven over het toepassen van reverb om geluiden een plek te geven in een mix?


Mmmh, niet gemakkelijk om op te antwoorden maar ik ga het proberen. :lol:

Het voorbeeld dat jij aanhaalt (25% reverb op 1 synth en 35% reverb op een andere synth) lijkt mij te weinig verschil om een onderscheid te kunnen maken waar de synths zich 'bevinden' in de mix.

Als je een synth meer naar achter wil plaatsen t.o.v. een andere, zal je vooral verschil moeten maken in de duurtijd van de reverb. Als 1 reverbtijd 1 seconde is, en de ander 5 seconden, dan zal je een duidelijk verschil horen.

Met reverb ga je echt weerkaatsingen -zoals ze zich in de echte wereld voordoen- nabootsen. We kennen die weerkaatsingen al ons hele leven lang, dus we horen ook onmiddellijk of iets natuurlijk klinkt of niet.

Als je echt afstanden wil nabootsen, moet je ook met delay werken (en die voor de reverb plaatsen). Bij een geluidsbron die zich veraf bevindt, horen we veel delay en reverb en minder van het 'droge geluid'. Een geluidsbron die dichtbij staat, geeft veel meer droog geluid, minder en kortere delays en vooral een korte reverb.

Probeer eens een lange reverb op drumgeluiden. Kan best cool klinken als effect, maar het komt niet natuurlijk over. Daarom dat er op drumgeluiden, leads en bas hooguit een ambience-reverb (erg kort) wordt gebruikt. Synthpads, die op de achtergrond mogen, hebben vaak reverbs van seconden lang.

Nog een tip om het effect van afstand te creëren; een geluidsbron op verre afstand, klinkt doffer dan geluiden dichterbij. Om dit effect te crëren, kan je de hoge tonen van de reverb minder luid maken, door een lowpass filter te gebruiken. Geluiden die dichterbij ontstaan, klinken helderder, frisser. Hierbij kan je dus zelfs de hoge tonen gaan benadrukken met een eq.

Maar om synths van elkaar te scheiden in afstand, ga je dus vooral moeten werken met verschillende lengtes van reverbtijden.

Als je creatief wil zijn, kan je de reverbtijden automaten in een mix en zo een geluid van plaats laten 'veranderen' tijdens een song.

Reverb wordt ook veel gebruikt om geluiden te lijmen. Vaak worden bijvoorbeeld 2 gitaarpartijen op 2 verschillende plaatsen opgenomen en achteraf samengevoegd in een mix. Om toch de illsuie te creëren dat beide gitaren samen zijn opgenomen, worden ze door dezelfde reverb gestuurd.

Ik hoop dat dit je kan helpen.

Dirk
Gebruikersavatar
Ivan Armilis
Fruity King
Fruity King
Berichten: 803
Lid geworden op: wo 26 jun 2013 18:06
Soundcloud: soundcloud.com/armilisivan
Locatie: Nijmegen
Contacteer:

Re: Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door Ivan Armilis »

ik kan het nie meer volgen.... ;)
Snapchat: ivanb.024
Instagram: ivanarmilis
Gebruikersavatar
Scopes
Moderator & Master of Chillout
Moderator & Master of Chillout
Berichten: 4403
Lid geworden op: di 18 dec 2007 22:06
Soundcloud: https://soundcloud.com/ma_zea

Re: Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door Scopes »

Let wel op: een overmaat aan reverb kan je mix erg rommelig laten klinken.
Gebruikersavatar
Room 23
Fruity Captain
Fruity Captain
Berichten: 475
Lid geworden op: wo 29 feb 2012 17:28
Locatie: Nijmegen
Contacteer:

Re: Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door Room 23 »

Bedankt voor je uitleg nogmaals Dirk! De truc hierbij is dus om met verschillende reverb tijden te werken. Ik snap het concept nu wel. Reverbtijden automaten enzo om zo een shiftende atmosfeer te krijgen dat snap ik dan ook, maar omwille van de hierboven genoemde reden ga ik me daar nog niet aan wagen. :P Mijn nummers zijn al druk en ik ben nog niet skilled genoeg om dat allemaal haarscherp voor elkaar te krijgen. Bij een ambient track heb je daar wel veel meer ruimte voor.
http://soundcloud.com/room_23

Behind the curtain of everyday consiousness is hidden another unutterably strange mental universe.
Gebruikersavatar
manducator
Fruity King
Fruity King
Berichten: 500
Lid geworden op: vr 01 nov 2013 11:22

Re: Een mix - Hoe begin je eraan?

Ongelezen bericht door manducator »

Dat was ik nog vergeten te vermelden; hoe meer instrumenten er in een mix zitten, hoe minder delay en reverb je moet gebruiken. De soort van mix (veel/weinig instrumenten) bepaalt hoeveel plaats er is voor extra's.

Een delay is een verdubbeling van het geluid (maar op een later tijdstip). Je voegt als het ware een extra instrument toe aan de mix. Daar moet ook plaats voor zijn.

Een singer/songwriter met enkel een gitaar kan mooi gebruik maken van subtiele delays en reverbs. Dubstep gebruikt deze effecten minder.
Plaats reactie